در راستای گامهای فزاینده ایران در حوزه فناوریهای نوین و هوش مصنوعی، موسسه علمی و فناوری شهید احمدی روشن در تبریز اعلام کرد که پروژه ساخت یک ربات انساننما را آغاز کرده است. این اقدام، ایران را یک قدم دیگر به سمت خودکفایی در زمینه رباتیک پیشرفته نزدیکتر میکند و نشاندهنده رقابت فزاینده مراکز تحقیقاتی داخلی در عرصه جهانی فناوری است.
آغاز رسمی پروژه در تبریز
بر اساس اطلاعیه این موسسه، تیمی از مهندسان، دانشمندان و متخصصان رشتههای مکانیک، برق، کامپیوتر و هوش مصنوعی در حال توسعه یک ربات انساننما با قابلیتهای پیشرفته حرکتی، تشخیص چهره، پردازش زبان طبیعی و تعامل اجتماعی هستند. هدف از این پروژه، طراحی و ساخت یک ربات با ظاهر و رفتاری شبیه به انسان است که بتواند در محیطهای عمومی، بهداشتی، آموزشی و حتی خانگی فعالیت کند.از پروژه های قبلی این مجموعه میتوان به هوش مصنوعی شاعر فردوبات و چت بات هوش مصنوعی آریا اشاره کرد .
ویژگیهای پیشبینیشده ربات
ربات در دست ساخت در موسسه احمدی روشن دارای ویژگیهایی از جمله:
- حرکت دوپای پایدار با استفاده از سیستم تعادل پیشرفته
- تشخیص صدا و گفتار فارسی با قابلیت درک دستورات پیچیده
- تعامل چهرهای و تشخیص احساسات از طریق دوربینهای هوشمند
- قابلیت یادگیری ماشینی برای بهبود عملکرد در تعامل با انسان
- طراحی ارگونومیک و انسانی با مواد داخلی و قابلیت تولید انبوه
رقابت فزاینده در حوزه رباتیک ایرانی
این پروژه در حالی مطرح میشود که چند سالی است ایران شاهد ظهور چندین ربات انساننما بوده است، از جمله سورنا که توسط دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی مختلف طراحی و ساخته شدهاند. با این حال، سورنا در مرحله نمونه اولیه یا آزمایشگاهی باقی ماندهاند و هنوز به مرحله کاربردی و تجاری نرسیده.
نگاهی به آینده
ساخت رباتهای انساننما تنها یک اتفاق تکنولوژیک نیست، بلکه نمادی از تلاش ایران برای جایگاهی شایسته در نقشه فناوری جهانی است. موسسه شهید احمدی روشن با این پروژه، نه تنها به رقابت علمی داخلی دامن میزند، بلکه پیامی امیدبخش به جوانان دانشبنیان ایرانی میفرستد: «ساخت فناوریهای پیشرفته، در دستان ما است.»
مقایسه با رباتهای جهانی: آیا ربات ایرانی میتواند با “اپتیموس” رقابت کند؟
در حالی که موسسه شهید احمدی روشن اعلام کرده که بر ساخت یک ربات انساننما کار میکند، سوال مهمی که مطرح میشود این است: آیا این ربات میتواند با نمونههای پیشرفته جهانی مانند “اپتیموس” (Optimus) تسلا، “آسیمو” (ASIMO) هوندا، یا “آتمان” (Atlas) شرکت بوستون داینامیکس رقابت کند؟
رباتهای پیشرفته جهانی: چه چیزی دارند که ما نداریم؟
- اپتیموس (Optimus) – تسلا:
این ربات دوپای هوشمند که توسط ایلان ماسک معرفی شده، قادر به حرکت آزادانه، بلند کردن بار، تشخیص محیط و انجام وظایف ساده خانگی است. از فناوریهای پیشرفته هوش مصنوعی، سنسورهای LiDAR، دوربینهای 3D و سیستمهای یادگیری عمیق استفاده میکند. بهعلاوه، ساختار مکانیکی آن بر پایه موتورهای خطی و هیدرولیک پیشرفته طراحی شده که نیاز به قطعات بسیار دقیق و با دقت بالا دارد. - آتمان (Atlas) – بوستون داینامیکس:
این ربات به عنوان یکی از پیشرفتهترین رباتهای دوپای جهان شناخته میشود. قادر به دویدن، پرش، چرخش 360 درجه در هوا و حتی انجام حرکات ژیمناستیک است. سیستم تعادل و کنترل حرکت آن بسیار پیچیده و مبتنی بر دادههای لحظهای از محیط است. - آسیمو (ASIMO) – هوندا:
اگرچه این ربات از تولید خارج شده، اما پیشگام بسیاری از فناوریهای رباتیک بود. توانایی راه رفتن، دویدن، پیچیدن و تعامل با انسان را داشت و نمادی از پیشرفت ژاپن در این حوزه بود.
جمعبندی: راه دور، اما نه غیرممکن
ربات انساننمای موسسه احمدی روشن هنوز در آغاز راه است. با این حال، هر پروژه داخلی در این حوزه، بنیه علمی کشور را تقویت میکند و زیرساختهای لازم برای پیشرفت آینده را فراهم میسازد. اگرچه رقابت با اپتیموس یا آتمان در این لحظه غیرممکن است، اما ایران میتواند در تولید رباتهای تخصصی، ارزان و مناسب با فرهنگ خود موفق باشد.
در دنیای رباتیک، شروع کوچک نیز میتواند نویدبخش انقلابی بزرگ باشد. و شاید روزی، نام یک ربات ایرانی هم در کنار اپتیموس و آتمان فریاد زده شود.
